Radni w obronie mieszkańców

Temat sztandarowej inwestycji rządu od samego początku budzi wiele kontrowersji. Chodzi zarówno o koszty powstania gigalotniska, zabezpieczenie środków w budżecie państwa, jego wpływ na rynek usług lotniczych i wiele innych aspektów, w tym środowiskowych. W tym wszystkim na drugi plan schodzą dramaty rodzin, które będą zmuszone opuścić swoje dotychczasowe miejsca zamieszkania i całkowicie zmienić życie.

Wiele niewiadomych

Gdzie będę żył i co będzie z moją przyszłością? Co będzie z moją firmą? Gdzie moje dziecko będzie chodzić do przedszkola? Czy będę mógł dalej prowadzić swoje gospodarstwo rolne? W umysłach mieszkańców rodzi się wiele pytań i wątpliwości. Wielu z nich zaciągnęło kredyty, zainwestowało w gospodarstwa rolne. Nie wiedzą, na jakich warunkach i co ich czeka. Mówią o trudnościach w uzyskaniu od rządowej spółki odpowiedzi na zadawane pytania. Czują się lekceważeni i pozbawieni szansy na przedstawienie swojego stanowiska.
O pomoc zaapelowali do Sejmiku Województwa Mazowieckiego.

– Jako samorząd Mazowsza przyglądamy się tej inwestycji od początku. Zaskoczyła nas relacja pomiędzy mieszkańcami a rządową spółką. Świadectwa, które przedstawiali mieszkańcy, były zatrważające. Chcąc wyjść naprzeciw apelom mieszkańców i samorządowców, zdecydowaliśmy o powołaniu doraźnej komisji ds. CPK, by razem z nimi oraz ekspertami rozmawiać o najważniejszych zagrożeniach dla mieszkańców oraz województwa mazowieckiego – wyjaśnia Marcin Podsędek, przewodniczący sejmikowej komisji doraźnej ds. CPK i wiceprzewodniczący sejmiku (klub KO).

Jak dodaje, budowa lotniska to także infrastruktura towarzysząca przewidziana do budowy w najbliższych latach, czyli nowe szlaki kolejowe i drogowe, w tym m.in. rozbudowa obwodnicy aglomeracji warszawskiej.

– Jesteśmy zdeterminowani, aby razem z samorządowcami i mieszkańcami interweniować i przekonywać władze spółki, a także rząd RP, by przemyślał jeszcze raz swoje działania – zaznacza wiceprzewodniczący sejmiku.

Zdaniem Krzysztofa Strzałkowskiego, przewodniczącego Klubu Radnych KO w sejmiku Mazowsza, to, co w opinii jego klubu jest najważniejsze w komisji ds. CPK, to żeby zmienić podejście twórców CPK do ludzi.

– Żebyśmy nauczyli ich szacunku, rozmowy, a możemy to zrobić, nagłaśniając wszystkie te problemy, zapisując je, rejestrując do protokołu i zadając stronie rządowej konkretne pytania – podkreśla radny Strzałkowski.

Jak zauważa wiceprzewodniczący sejmiku i wiceprzewodniczący komisji ds. CPK Mirosław Adam Orliński (klub PSL), strona rządowa często pomija dobro mieszkańców, których życie diametralnie zmieni budowa lotniska.

– Niestety nie będą to zmiany na lepsze. Utrata ziemi, całkowita zmiana przeznaczenia tych terenów to kwestie, które dają się także we znaki lokalnym samorządowcom. Rozwój transportu nie powinien odbywać się kosztem ludzi. Jako członkowie komisji chcemy pomóc mieszkańcom tak, by ich głos został wreszcie usłyszany – podkreśla.

Protesty mieszkańców

Mazowszanie nie ustają w dochodzeniu swoich praw. Od miesięcy powstaje szereg inicjatyw lokalnych, które sprzeciwiają się planom inwestora. Najczęściej poruszane tematy to wykup gruntów, wpływ budowy na środowisko naturalne i efekt przedzielenia niektórych miejscowości przez nowo powstałe linie kolejowe. Mieszkańcy organizują się przez media społecznościowe, zbierają podpisy pod listami protestacyjnymi. Zwracają uwagę, że osoby decyzyjne w spółce unikają bezpośrednich spotkań i nie traktują poważnie protestujących.

Krytycznie do sposobu działania spółki i przygotowania inwestycji odnosi się radny Piotr Kandyba (sejmikowy klub KO):

– Pochodzę z biznesu, zarządzałem korporacjami i takie rzeczy w ogóle są niedopuszczalne. Gdzie jest analiza SWOT, gdzie jest strategia, punkty krytyczne, cały action plan? Jak można zaufać tej inwestycji? – dopytuje radny.

Mieszkańców zaskakuje również lokalizacja portu. Radny Leszek Przybytniak (sejmikowy klub PSL), który jest przewodniczącym sejmikowej Komisji Rolnictwa i Terenów Wiejskich oraz rolnikiem, podkreślił, że wyłączenie spod uprawy kilku tysięcy hektarów najlepszych gleb w Polsce jest zupełnie niezrozumiałe. 

Tym bardziej, że – jak wyjaśnił Krzysztof Strzałkowski – w otoczeniu Modlina czeka na taką inwestycję kilkaset hektarów gruntów skarbu państwa z chętnymi mieszkańcami.

– Nie trzeba wydawać setek milionów, jak nie miliardów, na wykupy nieruchomości od mieszkańców, którzy związali swoje życie z tym miejscem i nie chcą go opuszczać – dodaje radny.

Ludzie żyją w zastraszeniu

Obawy dotyczą m.in. kwestii wyceny działek, przez które ma przebiegać inwestycja. Jak wyjaśnia przewodniczący komisji ds. CPK, operaty szacunkowe przedstawione przez stronę rządową są nieadekwatne do obecnych cen i galopującej inflacji.

– W ocenie mieszkańców te wyceny obejmują maksymalnie 40 proc. wartości gospodarstw czy przedsiębiorstw – podkreśla Marcin Podsędek.

Mieszkańcy żyją w strachu przed wywłaszczeniem, nie mając miejsca, gdzie mogliby od nowa zaczynać swoją działalność. Szczególnie jest to trudne dla starszego pokolenia. To nie tylko kwestia utraty domostwa, ale też pomniejszenie dotychczasowych dochodów.

– Niepewność powoduje utratę zdrowia psychicznego, dlatego – poza pomocą prawną – naszym zdaniem niezbędne jest wsparcie psychologiczne – podkreśla przewodniczący Podsędek.

Radna województwa, która również działa w komisji ds. CPK, Anna Brzezińska (sejmikowy klub KO) dodaje, że rządowa inwestycja realizowana jest przez spółkę CPK w sposób oburzający.

– Ludzie są nękani, zastraszani. Narasta tylko strach w ich oczach – mówi radna.

Rządowa inwestycja pochłonie gigantyczne koszty.

– Dzisiaj mówi się o 130 mld zł. Czy stać nasz kraj na inwestycję o takim rozmachu? – pyta radny Marcin Podsędek. I dodaje: – Rozwiązaniem problemu przepustowości byłoby dofinansowanie już istniejącego lotniska w Modlinie. Istnieją możliwości jego rozbudowy oraz stworzenia jeszcze lepszych rozwiązań komunikacyjnych ze stolicą. Ta inwestycja byłaby lepsza, szybsza, tańsza, a – co najważniejsze – nie okraszona krzywdą ludzką, jak to ma miejsce przy budowie  CPK –  podsumowuje.

Komisja doraźna ds. CPK – to odpowiedź radnych województwa na reakcję społeczną związaną z tą inwestycją.

W jej skład weszli: wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego – Mirosław Adam Orliński (klub PSL) i Marcin Podsędek (klub KO), przewodnicząca sejmikowej Komisji Rozwoju Gospodarczego, Infrastruktury i Przeciwdziałania Bezrobociu Anna Brzezińska (klub KO), przewodniczący sejmikowej Komisji Promocji Województwa Mazowieckiego i Współpracy Zagranicznej Konrad Wojnarowski (klub PSL), przewodniczący sejmikowej Komisji Polityki Społecznej i Prorodzinnej Piotr Kandyba (klub KO), przewodniczący sejmikowej Komisji Rolnictwa i Terenów Wiejskich Leszek Przybytniak (klub PSL) oraz radni Prawa i Sprawiedliwości: Michał Grodzki, Łukasz Kudlicki, Łukasz Gołębiowski. Pierwsze posiedzenie odbyło się w maju br. w miejscowości Kaski w gminie Baranów z udziałem samorządowców, mieszkańców oraz ekspertów od ruchu lotniczego, transportu kolejowego, ochrony środowiska oraz  prawników zajmujących się wywłaszczeniami. Komisja będzie działała do końca kadencji.

Marcin Podsędek

wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego (klub KO), przewodniczący sejmikowej komisji ds. CPK

Mam coraz więcej zgłoszeń od mieszkańców, że proponowane warunki wywłaszczenia są bardzo niekorzystne. Szczególnie dla osób, które kilka lat wcześniej, nie wiedząc o planowanej budowie CPK, wzięły kredyty na rozwój swoich firm. Rozmawiam również z samorządowcami, którzy obawiają się negatywnego wpływu budowy na ich lokalne społeczności. Wójtowie i burmistrzowie zwracają ponadto uwagę na brak realnych konsultacji i brak zainteresowania inwestora ich opiniami, jeśli te podważają założenia spółki.