Szkolnictwo branżowe na Mazowszu

Przewodniczył mu Jan Przywoźny – wiceprzewodniczący WRDS oraz wiceprzewodniczący Forum Związków Zawodowych.

Nowi członkowie WRDS

Po raz pierwszy w posiedzeniu uczestniczyli nowo powołani członkowie WRDS: Sylwester Dąbrowski – I Wicewojewoda Mazowiecki oraz Tomasz Szklarski – członek Loży Warszawskiej Business Centre Club.

Pozytywna opinia działań na rzecz zatrudnienia

Sprawozdanie roczne z realizacji Regionalnego Planu Działania na rzecz Zatrudnienia na rok 2022 dla województwa mazowieckiego (RPDZ 2022) zyskało pozytywną opinię strony społecznej WRDS. Omówiła je Jolanta Janowska-Kolibabska – kierownik Zespołu ds. Regionalnej Polityki Rynku Pracy w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Warszawie, która poinformowała, że przyjęte w RPDZ 2022 cele i założenia zostały osiągnięte. Łączna suma środków, pochodząca ze środków krajowych i zagranicznych finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, przeznaczonych na realizację zadań związanych z pomocą osobom bezrobotnym, poszukującym pracy, jak i pracującym wyniosła ponad 661 mln zł. W ramach wydatkowanej kwoty udzielono szerokiego wsparcia osobom bezrobotnym, biernym, pracującym oraz pracodawcom. Obejmowało ono m.in. realizację projektów w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój oraz Regionalnego Programu Województwa Mazowieckiego na lata 2014–2020, wsparcie w ramach Krajowego Funduszu Szkoleniowego, realizację programów aktywizacji zawodowej w ramach tzw. rezerwy Funduszu Pracy i programu regionalnego Mazowsze 2022. Wojewódzki Urząd Pracy kontynuował także zadanie związane z rozliczeniem i kontrolą środków wypłaconych przedsiębiorcom w ramach tzw. ustawy COVID-19.

RPDZ to dokument informacyjny, obejmujący zadania wykonywane przez Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej w województwie. Działania opisane w dokumencie są opracowywane na podstawie przepisów prawa krajowego i są komplementarne z dokumentami strategicznymi kraju i województwa. Podstawą zdefiniowana grup priorytetowych, wymagających szczególnego wsparcia jest sytuacja na regionalnym rynku pracy oraz rekomendacje powiatowych urzędów pracy. W 2022 r. były to osoby długotrwale bezrobotne, osoby o niskich kwalifikacjach oraz bezrobotni z terenów wiejskich.

Szkolnictwo zawodowe na Mazowszu jako wyzwanie rynku pracy  

W dyskusji na temat rozwoju szkolnictwa zawodowego, poza członkami rady udział wzięli m.in. Aurelia Michałowska – Mazowiecka Kurator Oświaty, dr Katarzyna Walkowiak z Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Katarzyna Kozakowska – kierownik Wydziału Mazowieckiego Obserwatorium Rynku Pracy w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Warszawie, Dawid Kalkowski – zastępca dyrektora Departamentu Edukacji Publicznej i Sportu w UMWM, Krzysztof Kozera – wicestarosta radomski oraz reprezentujące Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie, Anna Karpińska – zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej i Agnieszka Wierchowiec – dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu.

Strona społeczna WRDS podkreśliła, że w dobie przemian rynku pracy, dynamicznych zmian w gospodarce, rola kształcenia branżowego odpowiadającego na potrzeby rynku pracy jest niezwykle istotna i szczególnie warta podkreślenia w roku ogłoszonym przez Komisję Europejską – Europejskim Rokiem Umiejętności, szczególnie, że według Barometru Zawodów 2023 w regionie warszawskim stołecznym zidentyfikowano 54 grupy zawodów deficytowych, natomiast w samej Warszawie aż 93, o czym poinformowała Katarzyna Kozakowska z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie.

Mazowiecka Kurator Oświaty opowiedziała o strukturze szkolnictwa branżowego na Mazowszu, najczęściej wybieranych przez uczniów zawodach, prognozie zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego oraz planowanych do uruchomienia branżowych centrach umiejętności. Wspomniała również o przyjętym przez Radę Ministrów Planie działań w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego na lata 2022–2025. Jak zaznaczyła, plan uwzględnia wyzwania stojące przed kształceniem zawodowym wynikające z przemian gospodarczych, rozwoju nowych technologii i postępującej cyfryzacji. Zakłada wzmocnienie współpracy z przedstawicielami pracodawców oraz promocję oferty kształcenia. 

Problemy szkolnictwa branżowego

Katarzyna Kozakowska zwróciła uwagę, na najważniejsze problemy, z którymi zmaga się szkolnictwo branżowe, jest m.in. brak działań strategicznych na rzecz poprawy wizerunku tej ścieżki edukacyjnej, problemy z otwieraniem kierunków w szkołach branżowych związane często z brakiem wymaganej liczby kandydatów, deficyt nauczycieli przedmiotów zawodowych oraz praktycznej nauki zawodu w większości mazowieckich powiatów. Podkreśliła, że wielu nauczycieli jest w wieku około emerytalnym, zauważalny jest brak zastępowalności pokoleń, zaś stawki dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu są niekonkurencyjne względem biznesu. Zwróciła także uwagę na niewystarczającą współpracę z pracodawcami w zakresie kształcenia, w tym opracowania i stałego aktualizowania podstaw programowych. Problemem jest również duża częstotliwość zmian w przepisach oraz aktualna sytuacja demograficzna. Podkreśliła, że dostosowanie edukacji branżowej do rynku pracy jest procesem, który musi reagować na zmiany, konieczna jest więc aktualizacja oczekiwań pracodawców.

Samorząd Mazowsza wspiera szkolnictwo zawodowe

Dawid Kalkowski opowiedział o projektach zrealizowanych przez Samorząd Województwa Mazowieckiego na rzecz kształcenia zawodowego w poprzedniej perspektywie finansowej, między innymi o projekcie „Zwiększenie potencjału szkół zawodowych na Mazowszu”, gdzie wsparciem objęto 4 tys. uczniów oraz 60 szkół zawodowych, a całkowita wartość działania wyniosła 24 mln zł, projekcie „Zintegrowany rozwój szkolnictwa zawodowego”, dzięki któremu wdrożono 172 programy innowacyjne oraz projekcie „Mazowsze - stypendia dla uczniów szkół zawodowych”, o wartości przekraczającej 15 mln zł, w którym w 6 edycjach przyznano 2 958 stypendiów. Poinformował także, że w obecnej perspektywie w ramach Funduszy Europejskich dla Mazowsza 2021–2027 uruchomione zostaną dwa projekty „Zawodowe Mazowsze Przyszłości – innowacyjne kształcenie zawodowe”, którego celem jest kompleksowa modernizacja kształcenia zawodowego i wzmocnienie współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, o wartości ok. 103 mln zł oraz „Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szkół zawodowych”, który swoim wsparciem obejmie 3 060 stypendystów.

Katarzyna Walkowiak zwróciła uwagę na konieczność udziału przedsiębiorców w procesie kształcenia zawodowego, opowiadając o powszechnym samorządzie gospodarczym na podstawie doświadczeń francuskich oraz niemieckich i funkcjonujących w tych krajach izbach przemysłowo-handlowych.

Anna Karpińska zaprezentowała informacje na temat integracji uchodźców z Ukrainy na polskim rynku pracy, opowiadając o narzędziach i projektach oraz współpracy z organizacjami pozarządowymi. Dane na temat środków przeznaczonych na pomoc obywatelom Ukrainy przekazała radzie Agnieszka Wierchowiec.